VOEDING
Voedingsprofessor Bruno De Meulenaar (UGent) helpt graag zes voedingsmythes de wereld uit.
"Je lichaam heeft vet nodig om te kunnen functioneren, het is niét altijd slecht."
Mythe 1: aardappelen zijn ongezond
Hoewel aardappelen in Vlaanderen zeer geliefd zijn, klinkt het overal dat ze ongezond zijn. Wat is daarvan waar? Aardappelen zijn echt niet slecht voor je lichaam, zegt De Meulenaer. Een gekookte aardappel bevat zelfs minder calorieën dan andere producten zoals pasta of rijst. Daarnaast bevatten aardappelen ook vezels en mineralen. Daardoor krijg je sneller een verzadigd gevoel en ga je jezelf dus niet overeten. Allemaal voordelen.
Het enige waar je bij dit voedingsmiddel op moet letten, is dat je er niets extra aan toevoegt. Vanaf het moment dat je andere ingrediënten begint toe te voegen, ligt de situatie namelijk anders. Denk bijvoorbeeld aan kant-en-klare puree: daar worden heel vaak boter en eierdooiers aan toegevoegd. Dat is natuurlijk wat ongezonder dan een aardappel in water. Hetzelfde geldt voor aardappelen die je begint te frituren. Je voegt er opnieuw een ongezonder laagje aan toe. Mijn advies is daarom: eet je patatjes vooral gewoon puur natuur.”
Mythe 2: je moet drie liter water per dag drinken
Ons lichaam heeft wel degelijk 3 tot 4 liter per dag nodig. Maar dat moeten we echt niet alleen uit glazen water halen. Water zit ook voor een deel in onze voeding. Bovendien is je nood aan water best persoonlijk. Iemand die twee meter groot is, heeft meer vocht nodig dan iemand die een halve meter kleiner is. Ook iemand die veel zweet zal meer nood hebben aan water dan iemand die dat minder doet. Mijn advies? Zorg dat je op dagen met een normale temperatuur, minstens één liter water binnenkrijgt. Ga voor de rest vooral af op je dorstgevoel. Dat gaat veel natuurlijker aanvoelen. En voor alle duidelijkheid: het gaat hier om zuiver water, geen frisdrank.”
Mythe 3: vet is altijd slecht
Niet alle vetten zijn slecht voor je lichaam. Neem nu de verzadigde vetten, die je vooral terugvindt in dierlijke producten zoals vlees, boter en kaas. Je hoort regelmatig dat die voedingsmiddelen je cholesterolniveau de hoogte in doen schieten. Maar dat gaat echt alleen het geval zijn als je overdrijft met de inname. Het is het belangrijker om te kijken naar de totale maaltijd dan naar het type vet.
Iets wat professor De Meulenaer beaamt. “Vet brengt calorieën aan, maar die heb je ook nodig. Je lichaam heeft die nodig om te kunnen functioneren. Bovendien is het ook niet zo dat al het vet dat in voeding zit effectief door het lichaam wordt opgenomen. Neem bijvoorbeeld het vet in melk en kaas: dat wordt door de aanwezigheid van calcium voor een deel ‘niet beschikbaar’. Het vet blijft niet plakken, zeg maar. Het zal er weer uitkomen via de stoelgang. Het belangrijkste is: zorg voor voldoende afwisseling en overdrijf er niet mee.”
Mythe 4: hoe populairder het dieet, hoe beter het zal werken
Van intermittent fasting tot een Spartaans dieet, je ziet iedere maand wel een nieuw dieet voorbijkomen. Dat betekent echt niet dat ze daarom ook beter zijn. Eerst en vooral zijn deze hype-diëten vaak gebaseerd op nogal losse wetenschap. Ze zijn bijvoorbeeld getest in een te kleine onderzoeksgroep, waardoor je de effecten op een grote bevolkingsgroep moeilijk kan voorspellen.
Bovendien zijn dit soort diëten in de meeste gevallen amper vol te houden. Neem bijvoorbeeld het ‘leeuwendieet’, waarbij je alleen maar rood vlees mag eten. Op korte termijn zal je daar inderdaad wat gewicht mee verliezen, en je zal daarmee kunnen stoefen tegen je vrienden. Maar op lange termijn zal je echt belangrijke voedingsstoffen missen. Denk bijvoorbeeld aan vezels, antioxidanten en de meeste vitaminen en mineralen. Kies liever voor een dieet dat je wél kan volhouden. Ook al is dat een tikkeltje saaier dan het dieet van je favoriete Hollywoodster.
Mythe 5: verse groenten zijn altijd gezonder dan diepvriesgroenten
Het invriezen van groenten of fruit heeft eigenlijk geen grote impact op de voedingswaarde ervan, oordeelt De Meulenaer. Het is echt niet zo dat de hoeveelheid vitaminen of vezels opeens drastisch zal verminderen als je een product in de diepvries steekt. In sommige gevallen is het zelfs beter om voor de vriezer te kiezen. Neem bijvoorbeeld spinazie uit de winkel. Wanneer je die in de frigo legt, is het vitamine C-gehalte al na een paar dagen gehalveerd. Je kan verse spinazie daarom beter nog dezelfde dag klaarmaken of in de vriezer steken.
En hoe zit het dan met groenten in blik? Groenten in blik bevatten vaak minder vitaminen en meer zout. Verse groenten hebben in dat geval wel een duidelijk voordeel. Al moet dat je niet tegenhouden om bokalen met groenten te kopen: het is nog altijd beter om een blik groenten open te trekken dan om helemaal geen groenten te eten.
Mythe 6: veganisten krijgen niet voldoende eiwitten binnen
Het is perfect mogelijk om voldoende en kwalitatieve eiwitten binnen te krijgen via plantaardige voeding, vertelt De Meulenaer. Het zal alleen wat meer moeite kosten dan bij vleeseters. Dat heeft alles te maken met de zogenaamde aminozuren die je nodig hebt voor de aanmaak van eiwitten. De verhouding van aminozuren zit namelijk minder goed in plantaardige producten dan in dierlijke producten. Daardoor zal je als vegan gewoon meer verschillende soorten plantaardige voedingsmiddelen moeten eten, om je eiwitten te kunnen vormen. Je zal dus bijvoorbeeld bonen, granen en noten moeten combineren. Dat kost iets meer denkwerk, maar is zeker niet onmogelijk.
(Info: HLN.BE 13 feb 2023)
Met vriendelijke groeten,
Erwin Cosijns, Voorzitter Hepatotransplant-Gent vzw
In België is onlangs een oudere persoon overleden nadat die gedurende twee maanden dagelijks een vitamine D-capsule had ingenomen. Nochtans was er slechts een maandelijkse toediening voorgeschreven. Het federaal agentschap voor de geneesmiddelen FAGG waarschuwt gebruikers van de populaire supplementen.
“Deze persoon had gedurende twee maanden dagelijks een hoog gedoseerde vitamine D-capsule ingenomen, terwijl een maandelijkse toediening was voorgeschreven”, zegt het FAGG. De patiënt werd na verloop van tijd apathisch. Een bloedonderzoek na het overlijden bevestigde een overdosis aan vitamine D. Behalve zijn hoge leeftijd had de persoon geen andere risicofactoren.
Waarschuwing
Omdat vitamine D-capsules populair zijn, vooral in de winter om het gebrek aan zonlicht goed te maken, stuurt het FAGG nu een waarschuwing uit om goed de bijsluiter van de supplementen te lezen en de huisarts of de apotheker om raad te vragen. “Specialiteiten met een hoge concentratie aan vitamine D of vitamine D-derivaten kunnen gemakkelijk een intoxicatie veroorzaken wanneer er fouten in de dosering worden gemaakt. Het is absoluut noodzakelijk om de doseringsaanbevelingen op te volgen”, klinkt het, zeker bij oudere mensen.
Volgens het FAGG is het ook belangrijk om bij de inname van vitamine D-capsules rekening te houden “met alle mogelijke bronnen van vitamine D, zoals andere vitamine D-bevattende geneesmiddelen, vitamine D-verrijkte voedingsmiddelen en voedingssupplementen”. Op een internationaal congres van antigifcentra wees het centrum in Milaan vitamine D aan als de vijfde meest voorkomende oorzaak van medicatiefouten-gerelateerde oproepen.
Alcoholvrij > goed voor iedereen, niet alleen leverpatiënten
Wat is het effect van een maand geen alcohol ?
Uit de eerste Vlaamse Preventiebarometer blijkt dat 1 op de 10 personen meer dan 10 glazen per week drinkt. Zo zijn alsmaar meer mensen zich bewust van de risico’s en schadelijkheid van alcohol waardoor ze, al dan niet voor een bepaalde periode, alcohol afzweren. En een maand niet drinken biedt al heel wat voordelen, dat blijkt uit verschillende onderzoeken.
- Je voelt je fitter en alerter. Alcohol werkt verdovend en maakt ons suf. Door geen alcohol te drinken, worden je zintuigen aangescherpt en voel je je beter in je vel.
- Je slaapt beter, kan je beter concentreren en hebt meer energie. Uit Brits onderzoek bleek dat ruim 60 % van de deelnemers aan de alcoholvrije maand verklaarde beter te slapen en meer energie te hebben. Op een schaal van 1 tot 5 verbeterde de slaapkwaliteit met 10 procent (van 3,9 naar 4,3). Hetzelfde onderzoek toonde ook aan dat de concentratie op een schaal van 1 tot 5 met 18 procent verbeterde (van 3,8 naar 4,5). Omdat je lever alcohol moet afbreken, krijgen je spieren minder suikers en wordt melkzuur trager afgebroken, wat maakt dat je minder energie hebt en meer last van stijfheid. Alcohol afzweren zou er zelfs voor zorgen dat je op lange termijn tot 10% sneller kan lopen.
- Het is goed voor je cholesterolniveau, het suikergehalte in je bloed en je lever. Onderzoek aan University College London toont aan dat het levervet -een voorloper van leverschade- na één maand onthouding met gemiddeld 15 procent afnam. Daarnaast zou het suikergehalte in het bloed met gemiddeld 16 procent dalen, en de bloedcholesterol met gemiddeld 5 procent.
- Het helpt om gewicht te verliezen. Alcohol bevat heel wat calorieën.
- Je krijgt een mooiere huid. Alcohol droogt uit. Na één maand zonder alcohol heb je een mooiere, egalere huid.
- Je gaat bewuster om met alcohol. Verschillende studies tonen aan dat mensen na zo'n alcoholvrije maand, gedurende lange tijd veel bewuster omgaan met alcohol en zelfs zes maand na de alcoholstop opvallend minder dronken dan ervoor. Ze doorbraken vastgeroeste patronen en alcohol was niet meer vanzelfsprekend.
- Je spaart heel wat geld uit. Alcohol is duur, je kan dus heel wat 'winnen' tijdens een alcoholpauze.
- Je lichaam krijgt tijd om te herstellen. Alcoholconsumptie vergt veel van je lichaam, en werkt gezondheidsproblemen in de hand. Door geen alcohol te drinken verlaag je het risico op onder andere hartklachten, vroegtijdige dementie, overgewicht en zelfs kanker.
Gezonde lever nog gezonder
Na de ‘droge maand’ was er een duidelijk effect: de cholesterolwaardes daalden, het buikvet nam af en de waardes in het bloed die wijzen op een prikkeling van de lever en het verval van levercellen daalden. De leverstijfheid en het levervet van de proefpersonen bleef vergelijkbaar met dat van de controlegroep. Arts-onderzoeker Isabelle Munsterman: “Het levervet en het gewicht bleven gemiddeld stabiel, maar we zagen in enkele gevallen wel een forse daling. Dit kan mogelijk te maken hebben met een hoger levervetpercentage aan het begin.” Zodra de proefpersonen weer gingen drinken, verdween overigens het gezondheidseffect. Bij de controlegroep bleven alle metingen stabiel, wel hadden zij een lagere gemiddelde bloeddruk en lagere cholesterolwaardes dan de proefpersonen.
Daarom: Nultolerantie voor alcohol, zeker voor alle levertransplantatiepatiënten!
BEWEGING
Kwartiertje meer bewegen tegen leververvetting
Dagelijks een kwartier extra beweging kan mogelijk helpen bij het voorkomen van leververvetting. De intensiviteit van de beweging maakt hierbij niet uit. Dit blijkt uit onderzoek van arts-onderzoeker dr. Laurens van Kleef, die 25 januari promoveerde aan de Erasmus Universiteit op zijn onderzoek naar leververvetting.
Een kwartier extra beweging
Voor zijn onderzoek droegen 700 deelnemers gedurende 7 dagen een hardloophorloge dat hun lichaamsbeweging monitorde. Deze gegevens werden vergeleken met medische gegevens van de studiedeelnemers, waaronder leverscans. Gemiddeld bleken de deelnemers 245 minuten per dag te bewegen, waarvan 20 minuten intensieve beweging (zoals tegen de wind in fietsen en oefeningen op de sportschool), 75 minuten middelzware beweging (stevig doorwandelen, boodschappen sjouwen) en 150 minuten lichte beweging (kleine klusjes in huis, rustig een blokje om wandelen). Deelnemers zonder leververvetting bleken dagelijks gemiddeld 16 minuten meer te bewegen dan deelnemers met leververvetting. In de intensiviteit van de beweging werd geen verschil gezien tussen de deelnemers.
Beginnen met meer bewegen heeft altijd zin
Van Kleef: ‘Het mooie van de lever is dat die zich goed kan herstellen. Leververvetting is omkeerbaar; het verdwijnt vaak als je de balans tussen de inname en het gebruik van energie herstelt. Ook beginnende schade is omkeerbaar. Beginnen met meer bewegen heeft dus altijd zin.’ Dat een kwartier meer bewegen per dag leververvetting al kan verminderen is een belangrijke bevinding, juist voor mensen die niet in staat zijn om 2 dagen per week naar de sportschool te gaan.
Wake-up call
Leververvetting komt voor bij ongeveer 1 op de 3 mensen in Nederland. Geschat wordt dat bij 10 procent van hen tevens lichte leverschade is ontstaan. Van Kleef pleit voor onderzoek naar screening op leververvetting en beginnende schade bij mensen die een hoger risico lopen, zoals mensen met ernstig overgewicht, veel buikvet of diabetes. Hij licht toe: ‘Van een vervette lever merken mensen niets, en ook niet van beginnende schade. In een vervette lever zorgt een zeer milde maar continu aanwezige ontsteking voor littekenvorming, fibrose genoemd. Fibrose kan ontaarden in cirrose, zeer ernstige leverschade. Maar dat kan vele jaren in beslag nemen.’ Een diagnose dat de lever vervet is en dat er al lichte schade is ontstaan, kan voor veel mensen de wake-up call zijn, denkt Van Kleef.
Bron: Erasmus MC
ARTIKELS MEDIA
Hieronder een dubbelintervieuw met Prof. Dr. Van Vlierberghe en Prof. Dr. Tytgat, verschenen op HLN.BE.
Conclusie? “Alcohol zou verboden kunnen zijn”
Bij de gemiddelde Vlaming tikt het aantal alcoholconsumpties gauw aan. Tel dat glas wijn in de zetel, de paar pintjes aan de toog en het aperitief in het weekend maar eens bij elkaar op. Volgens Sciensano drinkt een op de tien Vlamingen meer dan tien glazen alcohol per week, dat is zogenaamd ‘riskant alcoholgebruik’. Opvallend: de 55- tot 64-jarigen scoren het hoogst.
De vergiftiging van dronkenschap
We durven het weleens te vergeten omdat het zowat overal verkrijgbaar is en geserveerd wordt, maar alcohol is allesbehalve gezond en zorgt voor een waaier aan reacties in ons lichaam. Wie regelmatig een glaasje drinkt, kent ongetwijfeld het allerbekendste effect van alcohol: een kater. Vervelend, maar het gaat in principe wel voorbij, zegt toxicoloog Jan Tytgat. Al is het een goed bewijs van hoe giftig alcohol in essentie is.
“Een kater is een gevolg van dronkenschap, de acute vorm van een glaasje te veel drinken. Je voelt je belabberd, bent misselijk, hebt hoofdpijn of moet overgeven. De vergiftiging van dronkenschap is trouwens des te gevaarlijker als je jonger bent, omdat je nog een aantal organen hebt die aan het groeien zijn.”
“Heb je écht veel gedronken, dan kan je zelfs sterven van dronkenschap. De dodelijke bloedconcentratie voor alcohol is gemiddeld zo'n vier promille bij een volwassen persoon. Dat is het equivalent van twintig pintjes ad fundum drinken, of een fles whiskey of wodka.”
Twintig pintjes of ‘maar’ twee: vanaf hoeveel glaasjes is alcohol drinken ongezond?
Maar de meesten onder ons drinken waarschijnlijk niet standaard twintig pinten of een fles whisky op een avond. Wat is de aanbevolen maximumhoeveelheid? Jan Tytgat: “De gezondheidsraad adviseert voor volwassenen op weekbasis een maximum van tien glazen. Wie standaard acht glazen drinkt en dat elke dag doet, wordt als alcoholist beschouwd, maar er is geen zwart-witte lijn te trekken tussen iemand die weleens een glaasje te veel drinkt en een alcoholist. Ook wie ‘slechts’ drie, vier glazen per dag drinkt, is écht ongezond bezig.”
Leverspecialist Hans Van Vlierberghe bevestigt dat: “Er is geen veilige ondergrens wat drinken betreft. Het is niet omdat je geen alcoholist bent, dat je gespaard blijft van de gevolgen van alcohol. Ook zonder dat je eraan verslaafd bent, is alcohol toxisch. Er zijn mensen die twee consumpties per dag drinken en die complicaties krijgen aan hun lever. Het sociaal gebruik van alcohol kan al voldoende zijn om met verscheidene problemen te maken te krijgen.”
Effect op je hersenen
Tytgat: “Wie begint te drinken, ervaart meteen het plezierig gevoel van lichte euforie. Maar alcohol is en blijft een verdovend middel met een effect op het hele lichaam, en niet het minst op de hersenen. Als je veel drinkt, ontstaat daar een demping op en dus een gebrekkige aansturing vanuit de hersenen. Dat betekent: een verminderd coördinatiegevoel en een vertraagde reactie waardoor je makkelijker valt, nadenken moeilijker gaat, je je slaperiger voelt...”
Van Vlierberghe: “Op lange termijn kunnen je hersenen zelfs verschrompelen als je veel en vaak drinkt.”
Guido Van Hal (Universiteit Antwerpen), prof. Sociale Epidemiologie en Gezondheidsbeleid: “Alcohol is in dat opzicht erg schadelijk voor jongeren. Tot vijftien jaar geleden dacht men dat de hersenen zo goed als volgroeid waren als je achttien was, maar blijkbaar zijn ze pas volgroeid rond je 23 à 24. Wie voor die leeftijd drinkt, verliest IQ-punten. Dat betekent dat jongeren dus echt dommer worden door overmatig alcohol drinken, en dat is niet alleen voor hen nefast, maar ook voor de maatschappij. Wie trouwens veel drinkt op jonge leeftijd, heeft daarnaast ook een hoger risico om veel te drinken als hij of zij volwassen is.”
Effect op je huid
Tytgat: “Je bloedvaten verwijden door alcohol. Wie chronisch te veel drinkt, kan een roodachtig effect in het gezicht krijgen.” Is dat rode effect onomkeerbaar? “Als je een bepaalde grens overschrijdt, wel. Maar eens je op dat punt bent gekomen, spreken we waarschijnlijk al over de noodzaak van een levertransplantatie. Of en hoe rood je gezicht er door alcohol gaat uitzien, is deels genetisch. Veel mensen met een alcoholverslaving zien er net grauw en bleek uit.”
Van Vlierberghe: “Vervaling van de huid komt meestal voor bij mensen die ook roken, maar het kan ook gebeuren als je geen roker bent.”
Effect op je figuur
Van Vlierberghe: “Alcohol bevat véél calorieën, zo’n zeven kilocalorieën per gram.”
Tytgat knikt: “Daardoor ga je op de klassieke plaatsen bijkomen. Bij mannen is dat vaak aan de buik, bij vrouwen aan de dijen. Veel alcohol gaat ook je hormoonbalans verstoren, en dat kan aanleiding geven tot overgewicht en zelfs obesitas, met tal van bijkomende problemen als mogelijk gevolg.”
“Mensen die alcohol gebruiken, maken ook chronisch te veel van het stresshormoon cortisol aan. Daardoor krijg je ook een gezwollen effect in het gezicht en het lichaam”, zegt Van Vlierberghe.
Effect op je lever
Tytgat: “Eigenlijk is de lever het kind van de rekening nummer één. Te veel alcohol zorgt rechtstreeks voor leverschade.”
Van Vlierberghe: “Denk aan leververvetting, leververlittekening, levercirrose en alle complicaties die daaraan vasthangen, tot zelfs leverkanker.”
Effect op andere organen
Van Vlierberghe: “Door veel alcohol te drinken, kan je diabetes ontwikkelen en chronische ontstekingen krijgen ter hoogte van je pancreas of alvleesklier, met als gevolg chronische buikpijn. Of nog erger: je kan pancreaskanker krijgen, een kanker die zéér moeilijk te genezen is. Daarnaast vermindert veel alcohol drinken de functie van je nieren, wat kan zorgen voor een nierproblematiek. Op termijn ontstaat er ook hartspierverslapping en kan je, wat je darmen betreft, te maken krijgen met chronische diarree.”
“Naast al die effecten hebben vrouwen een vijfde meer kans om borstkanker te ontwikkelen. In feite is er een algemeen verhoogd risico op kanker bij wie drinkt, net zoals een verhoogd risico op slokdarmproblemen, maagontstekingen en maagproblemen.”
Effect op je zenuwen
“Er kunnen zenuwaandoeningen ontstaan door alcohol”, waarschuwt Van Vlierberghe, “en dat uit zich in tintelingen in de ledematen. Je kan vreemde gevoelens ervaren in je armen en benen, of juist óngevoeligheden met het risico dat je je ernstig bezeert.”
Conclusie? “Alcohol zou verboden kunnen zijn”
Tytgat: “Er zijn zó veel fysieke en psychische gevolgen. Mocht alcohol nu pas worden uitgevonden, betwijfel ik of het een vergunning zou krijgen om op de markt te komen.”
Van Vlierberghe: “Het zou waarschijnlijk in een container bij ons toekomen, verborgen achter een kist bananen.”
Tytgat: “Alcohol is al sinds eeuwen met de mens verbonden. Het is een drug, want het geeft afhankelijkheid en kan leiden tot alcoholisme. En toch staan we er als maatschappij heel tolerant tegenover. De enige reden die ik kan zien om het gereguleerd te houden, is dat er gelukkig heel veel mensen wel verantwoord met alcohol kunnen omgaan. Dat moeten we ook vermelden. Maar alcohol is en blijft een stofje dat ons lichaam niét graag heeft.”
(Bron: HLN.BE)
LEVERVERVETTING
AANDOENINGEN
Bij 1 op de 4 Belgen hoopt er zich onopgemerkt steeds meer vet op in de lever, zonder dat er sprake is van overmatig alcoholgebruik. Een sluipend gevaar, want wanneer er problemen zijn met dit belangrijke orgaan kan de impact groot zijn.
Waarom is onze lever zo belangrijk?
De lever is de chemische fabriek van ons lichaam. Dit orgaan zorgt voor de opname van voedingsstoffen en het omzetten ervan naar bouwstenen voor ons lichaam. De lever zorgt ervoor dat andere organen tijdig van suikers, eiwitten en vetten worden voorzien. Hij maaKt ook gal aan om bijvoorbeeld vetten te verteren. Daarnaast werkt onze lever als een zuiveringsstation voor ons lichaam. Zo maakt hij giftige stoffen in het lichaam onschadelijk, zoals alcohol.
Kortom, als onze lever niet naar behoren werkt kunnen we in de problemen komen. Eenmaal vervet, wordt het moeilijker voor de lever om al die functies uit te voeren. En er kunnen ontstekingen ontstaan die een rol spelen bij ernstige aandoeningen zoals hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en leverkanker.
Een te vette lever is wereldwijd één van de meest voorkomende leveraandoeningen. En het aantal mensen dat eraan lijdt, groeit volgens experts alleen maar. Het zal één van de belangrijkste oorzaken worden voor gecompliceerde leverziekten en leverkanker. De invloed van leververvetting op onze levenskwaliteit, kosten voor gezondheidssysteem, socio-economische gevolgen, enz ... zullen naar verwachting toenemen.
Niet alleen alcoholisten hebben er last van.
Bij aandoeningen aan de lever denken veel mensen al snel aan alcoholisten. Dat is niet onterecht, want als je veel drinkt dan krijgt jouw lever het hard te verduren. “Van de mensen die minstens vijf glazen alcohol per dag drinken, krijgt ongeveer 90 procent leververvettting,” verduidelijk Stijn Meijknikman. “Het orgaan raakt door de afbraak van alcohol overbelast en de suikers worden op den duur omgezet in vet, ook in de levercellen.”
Maar de één op de vier Belgen die leververvetting hebben, zijn niet altijd alcoholisten. Dat zijn er dus bijna 3 miljoen. Bij de meeste van hen is de oorzaak een ongezonde levensstijl. “Zij nemen bijvoorbeeld meer calorieën op dan wat ze verbruiken op een dag. Het lichaam gaat dan al het overschot aan suikers omzetten naar vetten. Wanneer die beginnen op te stapelen in de lever, spreekt men van niet-alcoholische leververvetting.”
Vervetting leidt tot ontsteking.
Dat gebeurt gelukkig niet van vandaag op morgen. Maar als men niet ingrijpt dan kan de leververvetting op zijn beurt een ontsteking van de lever veroorzaken. Wanneer die ontsteking langdurig aanhoudt, chronisch is dus, kan er zich levercirrose ontwikkelen.
Zo’n chronische leverontsteking veroorzaakt littekens. Vergelijk het met een wondje op je huid. Dat beetje rood eromheen is een teken dat het wat ontstoken is. Na genezing van de wond houd je een wit litteken over. Datzelfde gebeurt bij een ontstoken lever. Je gezonde levercellen raken omgeven door littekenweefsel, ook wel fibrose genoemd. Daardoor neemt de capaciteit van de lever af. Dat noemen we levercirrose, een belangrijke oorzaak van leverkanker.
Door al dat bindweefsel krimpt de lever, wordt hij hobbelig en kan hij dus zijn functie niet meer goed vervullen. Het nadeel: leververvetting is nog omkeerbaar, levercirrose is dat niet. Mensen met levercirrose ontwikkelen tekorten van allerlei bouwstenen, ze nemen minder voedingstoffen op, hun gal hoopt op en hun lichaam verwerkt medicijnen niet meer op dezelfde manier.
Daarnaast heeft iemand met levercirrose ook vaak last van een verhoogde bloeddruk in de poortader die de lever van bloed voorziet afkomstig van de ingewanden. Die verhoogde druk kan spataders veroorzaken op andere plaatsen, zoals de slokdarm, en vocht in de buik. De opstapeling van niet verwerkte afvalstoffen in het bloed kunnen ervoor zorgen dat de persoon verward is. Daarnaast is de nierfunctie soms verstoord wat tot nierfalen kan leiden. Tot slot hebben mensen met levercirrose ook een verhoogde kans op leverkanker.
Hoe kom je te weten of je lever te vet is?
Het lastige aan leververvetting is dat je er in het begin helemaal niets van merkt. Dit orgaan van anderhalve kilo is flexibel en heeft een grote reservecapaciteit. Klachten die je uiteindelijk kan gaan voelen, zijn bijvoorbeeld pijn rechts boven in de buik of vermoeid zijn zonder een duidelijke reden. Een arts zal leververvetting eerder toevallig ontdekken op basis van verhoogde leverwaarden in het bloed of bij een echografie van de buik.
Er zijn natuurlijk risico-indicatoren. Bijna twee derde van de mensen met diabetes type 2 heeft bijvoorbeeld al een ernstige vorm van littekenweefsel in de lever, zo blijkt uit een recente studie. Heb je veel buikvet of ben je een chronische alcoholgebruiker, dan is het risico ook groot dat je leververvetting hebt. Met andere woorden, hoe meer je lichaam uit balans is, des te groter het risico.
Het is lastig om vast te stellen in welke mate een lever is aangetast. Als gouden standaard geldt het biopt, waarbij weefsel wordt weggenomen voor nader onderzoek. Maar niemand wil graag dat er wat leverweefsel wordt weggezogen. Dus eerst wordt er een echografie gemaakt om de mate van vervetting te onderzoeken. Met behulp van deze techniek is goed vast te stellen of de lever meer dan 30 procent vervet is. Ook een MRI geeft uitsluitsel.
Wat kan je doen?
Er zijn geen medicijnen tegen leververvetting, behalve voor mensen die diabeet zijn. De effectiefste manier om de kwaliteit van je lever te verbeteren, is je leefstijl aan te passen.
Dat begint voor veel mensen met afvallen. Uit onderzoek blijkt dat een caloriearm dieet en meer bewegen van grote invloed is. Als je aan het begin van leververvetting zelfs maar 5 procent van je overgewicht wegwerkt, verdwijnt ook het vet. Is de lever al ontstoken dan werkt 7 tot 10 procent afvallen al om het littekenweefsel te verminderen. Het is dus wel degelijk om te keren.
bron HLN
Dafalgan (Paracetamol) is een goed medicament maar overdreven gebruik maakt je lever zwaar ziek.
4 gram per dag gedurende 7 dagen is een veilig advies tenzij anders voorgeschreven.
Na een levertransplantatie mag men zoveel niet nemen !
Misselijkheid en pijn in de leverstreek zijn rode lichten.
Prof.Dr. Anja GEERTS waarschuwt voor de gevaarlijke gevolgen bij misbruik.
Nog te bekijken via onderstaande link
https://vtm.be/vtmgo/vtm-nieuws~3975934b-22a2-4b4d-a10c-://
Medische app om je huid op plekjes te helpen controleren.
In 2022 vroeg men mij op dermatologie UZGent om deel uit te maken van een studie om een app te ontwikkelen waarbij je zelf een foto kan nemen van een verdacht huidvlekje en de app je een advies geeft.Men zei me ook dat het mogelijk was dat een firma dit ging commercialiseren.
Ik ben dan even op zoek gegaan en voor Vlaanderen was het vooral Skin Vision die reclame maakt.
Ik heb nogal wat bedenkingen bij deze vorm van geneeskunde op afstand en ben dus op onderzoek gegaan om hier een review te kunnen schrijven.
Testaankoop gezond heeft in haar mei nummer 2023 een uitstekend artikel geschreven over het risico op huidkanker en herkennen van verdachte vlekjes. Over Skin vision blijven ze een beetje op de vlakte, deze app is de meest onderzochte en zou de beste resultaten kennen bij vergelijkend onderzoek. TA Gezondheid kiest voor een grondige bespreking van de preventie van huiskanker en richtlijnen om zelf verdachte vlekken te herkennen eerder dan de app uit te testen.
Zoals dikwijls moet men eerst kijken naar Nederland voor onderzoek op vlak van consumenten bescherming. Zo heeft de consumentenbond meerdere apps vergeleken, alleen Skin vision is bij ons gekend.
Huidplekjes werden zowel door dermatologen als Skin vision bekeken en beiden zagen de verdachte vlekjes. De app zag er ook meer als huidkanker maar onterecht.Deze app is erg voorzichtig met een advies en stuurt snel door naar de arts wat op zich goed is.
Het blijkt wel dat het feit dat men zelf een vlekje moet opmerken, fotograferen en nadien al dan niet een afspraak maken met een arts, de patiënt een onzeker gevoel geeft.Ofwel angst als het een (verkeerd) alarm is ofwel een mogelijke onterechte geruststelling.
In een klein onderzoek was een flink deel van de proefpersonen van mening dat ze meer vertrouwen hebben in een doktersbezoek.
Tegelijk ontdekten de dermatologen in het onderzoek huidkanker op een plek die de patiënt zelf over het hoofd had gezien of niet verdacht vondt.
Zelf zie je nu ook niet alle plekjes op je lichaam.
Ik wil er ook aan toevoegen dat niet iedereen in staat is om de beste foto’s te nemen: lichtinval, scherpte en kleur zijn van het grootste belang bij het beoordelen van huidvlekken.
Privacy
Er is altijd een risico dat als je de website van een app bezoekt , je nadien bestookt wordt met reclame.Bij Skin vision is dat niet zo.
Conclusie:
de basis idee is dat een medische app de zorgverlener niet kan en mag vervangen en dus oordeelkundig moet gebruikt worden naast of bovenop een consultatie.
Aangezien de app eerder te veel en onnodig alarm slaat, stelt zich de vraag wat de toegevoegde waarde is om de patiënt al dan niet gerust te stellen.
Skin vision motiveert zelf haar product door te vergelijken met de check bij de tandarts op gaatjes maar het verschil is wel dat bij een app je zelf de controle doet.
Ter info
Helan en Partena bieden Skin vision gratis aan voor hun leden
De CM komt tussen voor een bepaald bedrag.
Zelf heb ik geen abonnement (50 euro per jaar ) genomen maar blijf ik bij de oude werkwijze,
ik kijk zelf elk kwartaal naar verdachte vlekjes (jeuken, vergroot, verkleurd, bloeden,..) en laat mijn echtgenote ook een inspectie doen. Als we echt iets verdacht zien of twijfelen dan vraag ik een afspraak op huidziekten UZGent ( triage tel 09 332 22 87 voor versnelde consultatie en zeg dat je LTx bent ) maar als de wachtduur te lang is dan is er uiteraard je huisarts waar je altijd sneller op consultatie kan.
Persoonlijk ben ik volledig gewonnen voor de procedure waarbij je naar de huisarts gaat die zelf een foto doorstuurt naar de triageafdeling en indien dan blijkt dat verder onderzoek gewenst is, je een verwijsbrief opmaakt.
Dan contacteer je de polikliniek voor triage en zeg dat je een LTx bent en dat je een verwijsbrief hebt.Op deze wijze ben je snel geholpen en wordt de polikliniek iets minder belast.
Uw webmaster
DONOR
NA EUTHANASIE IS EEN LEVER EVEN GOED VOOR TRANSPLANTATIE
Sinds 2002 is euthanasie toegestaan in België bij meerderjarige patiënten met een ondraaglijk fysisch of psychisch lijden. De meeste mensen weten dat organen kunnen worden gedoneerd na een natuurlijk overlijden. Veel Belgen hebben zich dan ook spontaan aangemeld als potentiële donor in geval van een natuurlijk overlijden.
Maar mensen en zelfs artsen weten vaak niet dat orgaandonatie ook mogelijk is na een euthanasie. Die donatie kan nochtans helpen om het nijpende tekort aan organen op te vangen. Zo verkorten de wachttijden en vermindert het risico dat patiënten overlijden voor een transplantatie kan plaatsvinden.
Een recente studie bewijst dat de kwaliteit van een lever gedoneerd na euthanasie even goed is als die van een lever gedoneerd na een natuurlijk overlijden.
MAAK EEN KOSTENRAMING VAN JE ZIEKENHUISOPNAME
Op de website van het UZG kan je voortaan zelf een kostenraming opstellen van verschillende veelvoorkomende behandelingen.
In een handomdraai krijg je dan het geschatte totaalbedrag te zien, maar ook meer gedetailleerde info zoals verblijfskosten en honoraria. Je leest er ook per behandeling hoelang je normaal gezien in het ziekenhuis moet verblijven.
Het verloop van een ziekenhuisopname kan nooit met zekerheid worden voorspeld. Een raming geeft je een idee van de kostprijs, maar de uiteindelijke factuur kan door onverwachte omstandigheden afwijken.
Surf naar onderstaande link:
OVERHEID
Schriftelijke vraag van volksvertegenwoordiger Melissa Depraetere aan minister van Economie, dhr. Dermagne betreffende uitsluiting hospitalisatieverzekeringen
Mijnheer de minister,
Heel veel mensen hebben een hospitalisatieverzekering afgesloten. Bij een opname vraagt de verzekering vaak om een gedetailleerd hospitalisatieverslag. Wanneer de reden van opname een stoornis betreft in het gebruik van alcohol, dan wordt het dossier bijna altijd geweigerd. Meestal staat dat vermeld bij de uitsluitingen in de polis zoals bijvoorbeeld "ziektes of ongevallen als gevolg van alcoholisme, verslaving of een overdreven gebruik van geneesmiddelen". Ook jaren nadien als een opname vermoedelijk het gevolg zou zijn van alcoholisme. Zo komen ze niet tussen bij bvb een levertransplantatie waar toch nogal wat kosten bij komen kijken of mensen die ooit opgenomen geweest zijn om af te kicken en vele jaren later opgenomen worden voor bvb een cirrose.
Op zich kan je hier als patiënt weinig aan doen want je kan niet naast het contract dat je ooit getekend hebt of van je werkgever gekregen hebt. Nochtans zijn de artsen niet akkoord met deze vorm van uitsluiting, het is namelijk een erkende ziekte.
Mijn vragen mijnheer de minister:
- Hoeveel dossiers, waar de reden van opname een stoornis betreft in het gebruik van alcohol, werden de afgelopen 5 jaar geweigerd?
- Hoeveel klachten ontvingen jullie over weigering/tussenkomst hospitalisatieverzekering bij opname omwille van een stoornis die te maken heeft met het gebruik van alcohol de afgelopen 5 jaar? Hoeveel van deze klachten werden positief afgehandeld?
- Is er een mogelijkheid om deze brede vorm van uitsluiting aan te pakken? Kan dit uit de polis gehaald worden? Of bepaalde vormen vb: na zoveel jaar clean te zijn?
Alvast bedankt.
Melissa Depraetere
Volksvertegenwoordiger VOORUIT
