In het begin van de jaren ’90 zette het UZ Gent een levertransplantatieprogramma op. Inmiddels is het ziekenhuis uitgegroeid tot een van de grootste levertransplantatiecentra in België. Gemiddeld worden in het UZ Gent 50 levertransplantaties per jaar verricht, zowel bij volwassenen als bij kinderen.

WIE KOMT IN AANMERKING VOOR EEN LEVERTRANSPLANTATIE?

• Een levertransplantatie wordt meestal verricht bij patiënten in een eindstadium van levercirrose. De werking van de lever is bij die patiënten zodanig in het gedrang gekomen, dat ze op korte of middellange termijn dreigen te overlijden. We volgen hierbij de geldende internationale richtlijnen van de European Association for the Study of the Liver (EASL). Levercirrose wordt onder meer veroorzaakt door overmatig alcoholgebruik, niet-alcoholische leversteatose, een chronische infectie met hepatitits B of C, auto-immuun hepatitis, primaire biliaire cholangitis (PBC) en primaire scleroserende cholangitis (PSC).
• Ook patiënten met een mucoviscidose-gerelateerd lijden kunnen in het UZ Gent een levertransplantatie ondergaan.
• Een andere indicatie voor levertransplantatie is acuut leverfalen, waarbij de lever plots faalt zonder onderliggend leverlijden. De meest voorkomende oorzaak is een overdosis aan paracetamol.
• Ook patiënten met een primaire leverkanker of hepatocellulair carcinoma komen in aanmerking voor een levertransplantatie als ze aan strikte criteria voldoen.
• Meer zeldzame indicaties voor levertransplantatie zijn primaire hyperoxalurie en familiale amyloide polyneuropathie. Ook levertransplantaties in combinatie met niertransplantatie of harttransplantatie kunnen in UZ Gent verricht worden.

PATIËNTENTRAJECT

Evaluatie

Meestal wordt u als patiënt verwezen door uw huisarts of een gastro-enteroloog om na te gaan of u in aanmerking komt voor een levertransplantatie. Die evaluatie gebeurt door de leverspecialist op de polikliniek Maag-, darm- en leverziekten. Patiënten die te ziek zijn, worden opgenomen op de verpleegafdeling Maag-, darm- en leverziekten of de dienst Intensieve zorg.

Voorbereidende onderzoeken

Als u in aanmerking komt voor een levertransplantatie, wordt u gedurende een week opgenomen op onze verpleegafdeling om alle voorbereidende onderzoeken te verrichten.

• Om de ernst van het leverlijden te evalueren, ondergaat u een echografie en MR-scan
• Ook om de toestand van uw longen en hart te evalueren, worden verschillende onderzoeken uitgevoerd: een RX-thorax, een echografie van het hart, een fietsproef, als dat nodig is een hartkatheterisatie, een onderzoek van uw longfunctie
• Na de levertransplantatie moet u levenslang medicatie nemen om afstoting van de lever te voorkomen. Die medicatie maakt uw immuunsysteem wat minder sterk. Daarom wordt ook nagegaan of er geen verborgen infecties of voorlopers van kankergezwellen in uw lichaam zijn met een mondonderzoek, neus-, keel- en ooronderzoek, dikke darmonderzoek en huidonderzoek.
• Individueel worden soms nog extra onderzoeken verricht, bijvoorbeeld een psychologisch onderzoek.

Wachtlijst

Uw volledig dossier wordt vervolgens met het volledige transplantteam besproken. U bezoekt erna ook de transplantchirurg en transplantcoördinator. Worden er geen problemen vastgesteld, dan komt u op de wachtlijst voor een levertransplantatie. 

Het is onmogelijk te voorspellen hoelang de wachttijd tot de transplantatie zal zijn, maar uw hepatoloog zal u toch een inschatting geven. U wordt ook ingelicht over mogelijke complicaties die op korte of lange termijn kunnen optreden na een levertransplantatie.

De gemiddelde wachttijd voor een levertransplantatie in België bedraagt een jaar, maar er kunnen grote verschillen zijn.

Toewijzing donorlever

België maakt deel uit van Eurotransplant, een organisatie van 8 Europese landen. Die landen werken samen om donororganen optimaal te kunnen gebruiken en zoveel mogelijk patiënten zo snel mogelijk een levertransplantatie te geven. 

Voor de toewijzing van de donorlevers volgen we de internationaal en nationaal geldende regels. De algemene toewijzing gebeurt via de zogenaamde MELD-score, een score die berekend wordt op basis van drie eenvoudige bloedwaarden (INR, bilirubine en serum creatinine). Die waarden zullen dus regelmatig gecontroleerd worden om uw plaats op de wachtlijst te bepalen. Voor patiënten met specifieke ziektebeelden is er een uitzonderingsmaatregel.

Levenslange opvolging

Na een levertransplantatie zal u levenslang opgevolgd worden door uw leverspecialist.

TROEVEN VAN HET TRANSPLANTATIETEAM

Ervaring

Als een van de oudste levertransplantatieprogramma’s in België is ons programma gebaseerd op een lange traditie en uitgebreide ervaring. Ons team staat nationaal en internationaal bekend voor zijn expertise. De lange termijnresultaten van de levertransplantaties liggen in lijn met die van de andere Europese transplantatiecentra.

Multidisciplinaire samenwerking

De basis van een succesvol transplantatieprogramma is een samenwerking met vele experten uit diverse vakgebieden. Wekelijks is er een gestructureerd overleg tussen: 

• leverspecialisten: prof. dr. Hans Van Vlierberghe, prof. dr. Anja Geerts en prof. dr. Xavier Verhelst
• leverchirurgen: prof. dr. Frederik Berrevoet en dr. Luis Abreu de Carvalho
• transplantcoördinatoren
• radiologen: dr. Peter Smeets en dr. Clarysse Lecluyse
• interventionele radiologen: prof. dr. Luc Defreyne, dr. Elisabeth Dhondt, dr. Peter Vanlangenhove
• artsen van de dienst Anesthesie (team prof. dr. Luc De Baerdemaeker)
• artsen van de dienst Intensieve zorg (team prof. dr. Dominique Benoit)
• transplantpsycholoog prof. dr. Carine Poppe

Bij de zorg voor onze patiënten kunnen we ook rekenen op ervaren verpleegkundigen, sociaal werkers, kinesitherapeuten en diëtisten. 

Door die samenwerking kunnen we topexpertise waarborgen. De patiënt kan rekenen op gebalanceerde beslissingen zodat een optimale zorg verzekerd is. De focus ligt altijd op de kwaliteit van het leven voor de patiënt en zijn familie.

Innovatieve technologie en onderzoek

Als universitair ziekenhuis willen we niet alleen de meest geavanceerde zorg aanbieden, maar ook de toekomst van transplantatiegeneeskunde mee vorm geven.

We nemen dan ook deel aan veel klinische studies naar leverziekten, zowel medisch als chirurgisch. We verrichten zelf ook translationeel onderzoek om de zorg voor onze patiënten te verbeteren.

MEER WETEN OVER TRANSPLANTATIE

Lees meer over transplantatie op de webpagina's van het Transplantatiecentrum.